کد مطلب:106645 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:158
[صفحه 689] نامه ی دیگر حضرت كه به زیاد بن ابیه مرقوم فرموده است: تمرغ: غلتیدن، زیر و رو شدن (اسرافكاری را كنار بگذار و میانه روی را پیشه كن، امروز به یاد فردایت باش، و به اندازه ی ضرورت زندگی نگهدار، و زیادی آن را برای روز نیازت پیش فرست، آیا امیدواری كه خداوند، پاداش فروتنان را به تو دهد، در حالی كه تو نزد او از متكبران می باشی و آیا طمع داری كه پاداش صدقه دهندگان را به تو دهد، در حالی كه تو در عیش و خوشگذرانی فرو رفته، ناتوان و بیچاره و بیوه زن و درویش را از آن بهره نمی دهی؟ و همانا كه انسان به آنچه كرده است پاداش یابد، و به سوی آنچه پیش فرستاده روی آورد. والسلام.) امام (ع) در این نامه چند دستور به زیاد بن ابیه می دهد: 1- نخست او را به ترك اسراف امر می كند كه به معنای زیاده روی و نقطه مقابل تفریط است كه آن نیز از كارهای ناپسند می باشد، و لازمه ی این دستور، امر به اقتصاد و میانه روی در امور می باشد كه از فضایل و كارهای پسندیده است. 2- امروز به یاد فردای قیامت و روز آخرت باشد، و این عمل، نفس را سركوب می كند و او را از پرداختن كامل به دنیا و اشتغال به آن باز می دارد. 3- از مال و ثروت دنیا به اندازه ی نیا زمندی در زندگی، بردارد و این دستور اشاره به آن است كه در اندوختن مال دنیا و نگهداری آن میانه رو باشد. 4- تعداد زاید از ثروت دنیا را برای روز شدت نیازمندیش كه آخرت و پس از مرگ است، به پیش بفرستد، و این دستور اشاره به انفاق مال در راه خدا می باشد، زیرا هر خردمندی می داند كه صرف كردن مال زاید بر احتیاج دنیوی، در راه خدا و جلو فرستادن آن برای روز شدت نیازمندی، از مصلحتهای بسیار مهم است. امام (ع) پس از چهار دستور فوق، زیاد را مورد خطاب قرار داده و به طریق استفهام انكاری از او می پرسد كه چگونه از خداوند امید به پاداش اهل تواضع دارد و حال آن كه او، از متكبران است؟. این سوال انكاری اشاره به آن است كه اجر و پاداش در مقابل انجام دادن عمل نیك و اتصاف به آن، نصیب انسان می شود، نه در انجام دادن كارهای خلاف و ضد فضیلت، پس برای نایل شدن به ثواب و پاداش اهل تواضع، تخلق به آن صفت ارزشمند لازم است و آن هم حاصل نمی شود مگر پس از فرود آمدن از قله های بلند تكبر و خودخواهی و همچنین با استفهام انكاری دیگر از او پرسیده است كه با چه دلیل طمع ثواب صدقه دهندگان را دارد، با این كه پیوسته در طلب جمع مال و خوشگذرانی است و حق ضعفا و یتیمان و بیوه زنان را از آن منع می كند؟ و این استفهام انكاری به منظور از بین بردن طمع او در ثواب نیكوكاران و مودیان حقوق مستحقان می باشد زیرا پاداش هر عمل نیكی از لوازم خود آن عمل و به اندازه ی آن است و این است معنای سخن امام (ع) كه فرمود: انما المرء مجزی بما اسلف و قادم علی ما قدم كه ترجمه ی آن گذشت و این عبارت از نیكوترین سخنان است و بسیار كوبنده می باشد.
صفحه 689.